ශ්රී ලංකාවේ කෘෂිකර්මාන්තය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට ලබා දෙන දායකත්වය 7% (2020දී) පමණ වන නමුත් ශ්රී ලංකා මහ බැංකු වාර්ෂික වාර්තාව අනුව ‘කෘෂිකර්මාන්තය‘ යනු පුළුල් අංශයක්. ඒ තුළ ධීවර කර්මාන්තය, වැවිලි කර්මාන්තය, අපනයන බෝග වගාව, පශු සම්පත්, වනජ පමණක් නොව පතල් හා කැනීම් පවා තිබෙනවා.
ඒ අනුව ලංකාවේ ප්රමුඛ වගාව වන (ලංකාව කෘෂිකාර්මික රටක් බවට සහතික කරන) වී වගාව දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට දක්වන දායකත්වය 0.7%ක් වන අතර එළවළු වගාව දක්වන දායකත්වය 0.6%ක්. ඒ අනුව අප පොදුවේ කෘෂිකර්මාන්තය ලෙසත්, ප්රමුඛ රාජ්ය අවධානය යොමු කරන අංශය ලෙසත් දැක්විය හැකි වී සහ එළවළු වගාව දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට දක්වන දායකත්වය 1.1%ක් වැනි අල්පයක්.
ඒ සමග ලංකාවේ සමස්ත දේශපාලන යාන්ත්රණය ද කෘෂිකර්මාන්තය ලෙස දක්වමින් වී වගාවට දක්වන දායකත්වය කොතරම් වුවත් ලංකාව ලෝකයේ අඩුම වී නිෂ්පාදනයකට හිමිකම් කියන රටක්. ඒ වගේම වී – සහල් වලට ඉහළම මිලක් තිබෙන රටක්. පොදුවේ ගත්විට ලංකාවේ සියලුම කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදනවල මිල ඉතා අධිකයි. ඊට හේතුව පැහැදිලිව පෙනී ගියත් ඒ ගැන කිසිවෙක් අවංක උනන්දුවක් දක්වන බවක් දැකිය නොහැකියි.
මේ සියලු තත්ත්වයන් තුළ අපේ පාලකයින් හා නිලධාරීන් තවමත් දැඩි අවධානයක් යොමු කරන්නේ පුරන් වූ කුඹුරු අස්වැද්දීම වැනි සරල සහ පහසු කාරණා ගැන පමණයි. වී වගාවේ ඵලදායිතාවය, එළවළු වගාවේ ඵලදායීතාවය වැඩිකර ගැනීම ගැන කිසිම අවධානයක් නැහැ.
මේ ගැන අවධානය යොමු කරන කෘෂිකාර්මික නොවන විද්වතුන් කියන්නේ ලංකාව තවමත් පරාක්රමබාහු යුගයේ, සේනානායක යුගයේ සේ ‘ගොවිතැන් බත් කරන‘ පසුගාමී කෘෂිකර්මාන්තයක් ඇති ඌණ උපයෝගී රටක් බවයි.
‘ලෝකයේ කෘෂිකර්මාන්තය මේ වන විට දැවැන්ත නවීකරණයකට ලක්වෙලා තිබෙනවා. එය දැන් තාක්ෂණික බවත් ඉක්මවා ගිය ‘සුහුරු – ඩිජිටල් කෘෂිකර්මාන්තයක් බවට පත්වෙලා තිබෙනවා. ඒත් ලංකාවේ අපි තාමත් පුරන් කුඹුරු ගැනයි, වී ටික ගැනයි වෙහෙසෙනවා. කෘෂිකාර්මික නවීකරණය තියෙන්නේ පොතේ පමණයි. අපි තාම හරකයි – නගුලයි ගැන සිහින දකින ජාතියක් ‘ දේශපාලන ආර්ථික විශ්ලේෂකයෙකු වන ආචාර්ය ඉන්ද්රජිත් හේවාවිතාරණ කියනවා.
මේ සියලු කරුණු මැද අප ඔබට විශේෂ ලිපියක් ඉදිරිපත් කරනවා. බලන්න ලංකාව ගොවිතැන් බත් කරද්දී ලෝකයේ කෘෂිකර්මාන්තය ගමන්කර ඇති දුර ! ඇතැම් විට ඔබ මෙම ලිපියේ සදහන් වන කෘෂිකර්මාන්තයට සම්බන්ධ නව ප්රවණතා ගැන අසාවත් නැතිව ඇති.
වර්ෂ කිහිපයකට පමණ පෙර නගර මධ්යයේ සමෘධිමත් ගොවිපලවල් තැනීම මනෝරාජික මනංකල්පිතයක් විය. නමුත් දැන් එය වර්ධනය වන ලෝක ජනගහනය පෝෂණය කළ හැකි ස්මාර්ට්, විවිධාංගීකෘත ආහාර පද්ධතියක් සංවර්ධනය කිරීමේ වැදගත් පියවරකි.
ගුයිලූම් ෆෝර්ඩිනියර් Guillaume Fourdinier පැරීසියේ වසර හයක් ජීවත් වූ නමුත් වර්ටන්හි පිහිටි ඔහුගේ පවුලේ ගොවිපොළේ වැඩෙන නැවුම් ධාන්ය වර්ග, බීට්, කැරට් සහ තවත් දේවල රසය ඔහුට තවමත් මග හැරී නැත.
“ඔබ ගම්බද ප්රදේශවල සිටින විට සෑම තැනකම දේශීය ආහාර තිබේ. ඔබට පලතුරු හා එළවළු ලැබෙන්නේ වඩා හොඳ රසයකින් හා පෝෂණ ගුණයකින් ”යැයි ඔහු පවසයි.
“ඔබ පැරීසියේ සිටින විට දේශීය ගොවිපලකින් එන කිසිවක් එහි නැත. විශාල නගරවල වෙසෙන ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වය සඳහා මෙය විශාල ගැටලුවක් යැයි මම සිතමි. ”
2015 දී ෆෝර්ඩිනියර් (Fourdinier) විසින් සම හවුල්කාරීත්වය යටතේ ආරම්භ කරන ලද ‘ඇග්රිකූල් – Agricool නාගරික ගොවිපලක් (Urban farm) වන අතර එය දැන් ප්රතිචක්රීකරණය කරන ලද නැව් බහාලුම් 11 කින් සමන්විතය.
ගොවීන් අට දෙනෙකු පළිබෝධ නාශක රහිත සලාද කොළ, ඖෂධ පැළෑටි සහ ස්ට්රෝබෙරි වගාකරන අතර ඒවා සුපිරි වෙළඳසැල් 60 කට අලෙවි කෙරේ. 2021 අවසන් වන විට එම සංඛ්යාව අවම වශයෙන් සිල්ලර වෙළෙන්දන් 200 ක් දක්වා වර්ධනය වනු ඇතැයි ෆෝර්ඩිනියර් අපේක්ෂා කරයි.
ඇග්රිකූල් වැනි නාගරික ගොවිපළවල් (Metropolitan agricultural) යනු සිරස් ගොවිපලවල සිට හරිතාගාර දක්වා ජලධරවල සිට ප්රජා උද්යාන දක්වා වූ (Vertical farms to greenhouses to quadraphonic to community gardens) අගනගර කෘෂිකාර්මික ප්රයත්නයන් හි එකතුවකි.
නගරවල හෝ ඒ අවට ආහාර වගා කිරීමේ අදහස අලුත් දෙයක් නොවේ ( උදාහරණයක් ලෙස ලෝක යුද්ධ දෙකෙහිම Victory Garden ජයග්රාහී උද්යාන බලන්න), නමුත් දේශීය ආහාර ව්යාපාරය ශක්තිමත් වන විට මෑත වසරවලදී මෙම ව්යාපාර වැඩි වැඩියෙන් ජනප්රිය වී තිබේ. සුපිරි වෙළඳසැල්වල නැගීමෙන් පසු බොහෝ දෙනෙකුට ආහාර නිෂ්පාදනයෙන් විසන්ධි වී ඇති බවක් හැඟී ගිය අතර, පාරිභෝගිකයින් නැවතත් ඔවුන්ගේ ආහාර වගා කරන්නේ කෙසේද සහ කොතැනද යන්න පිළිබඳව අවධානය යොමු කරයි.
බ්රසල්ස් සිට නයිජීරියාව දක්වා ව්යවසායකයින් සහ ගොවීන් ගොවිපලවල් යනු කුමක්දැයි යළිත් සිතා බලා කුඩා අවකාශයන්හි සහ වඩා තිරසාර ආකාරයකින් ආහාර වගා කිරීමට උපකාරී වන නව්ය තාක්ෂණය උපයෝගී කර ගනී. ඔවුන් උත්සාහ කරන්නේ පවත්නා ආහාර සැපයුම් දාම ගැටළු නිරාකරණය කිරීමට ය.
‘‘අප සියල්ලන්ම පසුගිය වසර තුළ ඊට ඉතා හොඳින් හුරු පුරුදු වී සිටිමු. හිස් වූ සිල්ලර බඩු රාක්කවල පින්තූර සහ ගොවීන් කොවිඩ් -19 වසංගතයේ මුල් අවධියේදී නිෂ්පාදන ඉවතට විසි කිරීම අපගේ වර්තමාන පද්ධතිවල අසාර්ථකත්වයන් හා අස්ථාවරත්වය මනාව ප්රදර්ශනය කරයි‘ ෆෝර්ඩිනියර් පවසයි.
2050 වන විට ලෝක ජනගහනය බිලියන 10ක් වනු ඇති අතර ඔවුන්ගෙන් 68%ක නගරවල ජීවත් වනු ඇත. එයින් අදහස් කරන්නේ බොහෝ භෝග හා සතුන් වගා කරන ග්රාමීය ප්රදේශවලින් ඈත්ව ජීවත් වන ජනතාව පෝෂණය කිරීම සඳහා වෙන කවරදාටත් වඩා වැඩි ආහාර ප්රමාණයක් අපට නිෂ්පාදනය කිරීමට සිදුවනු ඇති බවයි.
නිෂ්පාදනය පරිභෝජනය සිදුවන ස්ථානයට සමීප කරවීම ආහාර සුරක්ෂිතතාව ඉහළ නැංවීමටත්, අපගේ සෞඛ්යය වැඩි දියුණු කිරීමටත්, කර්මාන්තය පෘථිවිය කෙරෙහි සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කිරීමටත් හේතු වේ.
එක්සත් ජනපදයේ, නාගරික හා පෙර-නාගරික ගොවිපලවල් රටේ ගොවිපලවලින් 15% කට ආසන්න ප්රමාණයක් ඇති බවට ගණන් බලා ඇත. ඒවා අතර අක්කර 80 ගොවිපලවල් ද තිබේ.
ඔහියෝහි සිරස් ගොවිතැන (Vertical farming) ජනප්රිය වෙමින් හා ව්යාප්ත වෙමින් තිබෙන අතර තවත් නගර රැසක ඒවා අලුතින් ස්ථාපිත වෙමින් තිබේ. ඒ සියල්ලම පළිබෝධනාශක ශුන්ය Zero pesticides ඒවා වන අතර සාම්ප්රදායික ගොවිපලවලට සාපේක්ෂව 97% අඩු ජල පරිභෝජනයක් සිදුවේ.
(සිරස් ගොවිතැන යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ පාලිත පරිසරයක සිරස් ඇති ස්ථර වල බෝග වගා කිරීමයි. Vertical farming refers to growing crops in vertically stacked layers in a controlled environment, often incorporating soilless techniques)
ඩොලර් බිලියන ගණනක මෙම කර්මාන්තයේ විභවය තවදුරටත් ඉදිරියට ගෙන යාමට Agricool සම-නිර්මාතෘවරුන් වන මයික් සෙල්කින්ඩ් සහ ටිෂා ලිවිංස්ටන් උත්සාහ කරයි. අද වන විට, ඔවුන් වැනි ව්යවසායන් මූලික වශයෙන් අවධානය යොමු කර ඇත්තේ පහසුවෙන් වගා කළ හැකි සලාද කොළ වර්ග වගා කිරීම වෙතය. නමුත් තාක්ෂණයේ දියුණුවත් සමඟ මිරිස්, තක්කාලි වැනි සැලකිය යුතු භෝග එකතු කිරීමට සෙල්කින්ඩ් සහ ලිවිංස්ටන්ට හැකි වී තිබෙන අතර ඔවුන් පිපිඤාඤා ද සාර්ථකව වගා කර තිබේ.
Agricool නිර්මාතෘ පැස්කල් හාඩි පවසන්නේ “එය නව මාදිලියක් වශයෙන් සැලකිය හැකියි. ගුණවත් සහ නැවුම් දේශීය එළවළු වගාවට එය අවස්ථාවක වී තිබෙනවා. අපේ නාගරික කෘෂිකර්මාන්තයේ අරමුණ මුළු නගරයම පෝෂණය කිරීමයි. එය දායකත්වයක් පමණයි. සාම්ප්රදායික කෘෂිකර්මාන්තයට සාපේක්ෂව එය අතිරේක දීමනාවක්. ”
මෙය තනි අත්දැකීමක් නොවේ. ලොව පුරා මෙවැනි සාර්ථක කතා රැසක් තිබේ. පැරිසියේ හෙක්ටයාර් 600 කට ආසන්න රථ ගාල් තුළ Cycloponics වගා කටයුතු සිදුවේ. එම අවකාශයෙන් සමහරක් ප්රෝටීන් බහුල හතු නිෂ්පාදනය කිරීමට සහ වෙනත් නව්ය ආහාර ආරම්භකයින් සඳහා ඉඩ ලබා දේ.
“මිනිස්සු හොඳ කෑම හොයනවා. එය පැමිණෙන්නේ කොහෙන්දැයි දැන ගැනීමට ඔවුන්ට අවශ්යයි‘‘ තාප ඉංජිනේරුවෙකු වන ප්රධාන විධායක ජීන් නොයෙල් ගර්ට්ස් පවසයි.
වර්තමානයේ, සයික්ලොපොනික්ස් වලට දිනකට හතු කිලෝග්රෑම් 100ක් දක්වා නිෂ්පාදනය කිරීමට හැකි වන්නේ වර්ග අඩි 38,000ක වපසරියක් තුළය. එය ලයිට්ස් නගරයේ ඇති මුළු රථගාල ප්රමාණයෙන් 0.1% ට අඩුය.
මේ සියල්ල යහපත් සහ ආකර්ෂණීය බවක් පෙනෙන්නට තිබුණද, විසඳිය යුතු අභියෝග ඕනෑ තරම් තිබේ. එම බාධාවන්ට ඉඩම් හා පුහුණු ශ්රමිකයින්ට ප්රවේශය මෙන්ම පරිමාණයන් ද ඇතුළත් ය.
නවෝත්පාදන නාගරික කෘෂිකර්මාන්තය (Topsoil Innovative Urban Agriculture) යනු බ්රිතාන්ය කොලොම්බියාවේ වික්ටෝරියා නගරයට ආසන්නයේ වර්ග මීටර් 1,850ක භූමි භාගයක පිහිටි එළිමහන් ගොවිපළකි. එහි නිර්මාතෘ ක්රිස් හිල්ඩ්රෙට් පවසන්නේ “ඔබට මූල්යමය වශයෙන් තිරසාර ලෙස ගොවිතැන් කළ හැකි” බවයි.
රෙදිපිළි සාප්පුවල පිළිවෙළට සලාද කොළ, රාබු, ඖෂධ පැළෑටි සහ පිපිඤ්ඤා වැනි විවිධ භෝග රඳවා තබා ගැනීම එහි ක්රමවේදයයි. පාසැල් අවට වහලවල් හෝ බොරළු බිම් වැනි වෙනත් භාවිතයට නොගත් නාගරික අවකාශයන් මෙවැනි වගාබිම් බවට අනුවර්තනය කළ හැකිය.
“අපට සතියකට අඩු කාලයකදී වර්ග අඩි 20,000 ක භූමියක් සැකසිය හැකි අතර එය රෝපණය කර වර්ධනය කර ගත හැකියි. ඒ කාලය තුළත් අපට එය පහත් කළ හැකියි. ඒ සියල්ල අඩි 20ක කන්ටේනර් බහාලුමකට මනාව ගැළපේ. දැන් අපට පෙට්ටියක ගොවිපලක් ඇති අතර අපට ඕනෑම නගරයකට නැව්ගත කර ඕනෑම නගරයක එය ක්රියාත්මක කළ හැකියි” හිල්ඩ්රෙත් පවසයි.
දැරිය හැකි මිල සහ ප්රවේශය අනෙකුත් අඛණ්ඩ කරදර වේ. නගරවල හෝ ඒ අවට වගා කරන නිෂ්පාදන වලින් බොහොමයක් කාබනික ආහාර මිල ගණන් යටතේ මිල කර ඇති අතර ඒවා අයවැය හිතකාමී යැයි නොදනී.
LED විදුලි පහන් සහ AI සංවේදක වැනි තාක්ෂණය වඩාත් දැරිය හැකි මට්ටමකට පත්වීමත් සමඟම එම ඉතිරිකිරීම් පාරිභෝගිකයා වෙතට තල්ලු වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. දැනුම හා උපකරණවල දියුණුව නිසා අනාගත ජනගහනය පෝෂණය කිරීම සඳහා අවශ්ය ඉහළ ජෛව ස්කන්ධ භෝග කාර්යක්ෂමව වගා කිරීමට මෙමගින් අවකාශය උදාවේ. (මේවා පරිසර හිතකාමී ඒවා ලෙස සඳහන් නොකිරීමට ඉඩ ඇත)
මිදි වැලෙන් කඩා ගත් ගෙඩියක් යම්කිසි අවස්ථාවක ඔබ අනුභව කර ඇත්නම් එහි නැවුම් බව සහ මිහිරි රසය ඔබවට අමතක විය නොහැකිය. එය නැවුම් සහ මිහිරි වන්නේ ඒවා ශීතකරණයේ හෝ ඇසුරුම් පෙට්ටියක දීර්ඝ කාලයක් ගත නොකළ නිසා බව ඔබට දැන් සිහිපත් විය යුතුය.
මෙහිදී වඩාත් වැදගත් වන්නේ එළවළු හෝ පලතුරු ගොවිපොළේ සිට ඔබ අතට පත් වූ කාලය හා දුර කොපමණ ද යන්නයි.
මෙය රසය සහ පෙනුම සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොව පෝෂණය සම්බන්ධයෙන් ද අදාළය. නිදසුනක් වශයෙන්, සමහර එළවළු (ශීත කළ විට පවා) අස්වැන්න නෙළා සතියක් ඇතුළත විටමින් සී වලින් 10% ත් 77% ත් අතර ප්රමාණයක් අහිමි වේ.
නාගරික ගොවිපොළ මේ ගැටලුව සදහා ද මනා පිළිතුරක් වන්නේ ඒවායේ නිෂ්පාදන කාබනික වීම නිසා පමණක් නොවන ඉතා කෙටි කාලයක් තුළ ඒවා ඔබ අතට පත් කිරීමට හැකියාව ලැබෙන නිසාය.
සෞඛ්යමය වාසි භෞතික විද්යාවෙන් ඔබ්බට විහිදේ. නාගරික ගොවිපලවලට රැකියා සහ අධ්යාපන අවස්ථා ලබා දීම සිදුකළ හැකි අතර වාතයේ ගුණාත්මකභාවය ද වැඩි දියුණු කළ හැකිය. ඒවා දේපල වටිනාකම් කෙරෙහි පවා බලපෑම් කරයි.
ඇත්ත වශයෙන්ම, ඔවුන්ට එය තනිවම කළ නොහැකිය. නාගරික කෘෂිකර්මාන්තය සමන්විත වන්නේ තිරසාර හා විශ්වාසදායක ආහාර පරිසර පද්ධතියක එක් කොටසක් ලෙස පමණි.
“මෙය ගොවිතැනම පමණක් නොවේ” යැයි ඇග්රිකූල් සම නිර්මාතෘෘ ෆෝඩිනියර් පවසයි.
“එය අපට වඩා හොඳින් කළ හැකි දේ පිළිබඳව තවත් අත්හදා බැලීමක් වන අතර එය පරිසරයට ද වාසිදායකය. ඒ සමග පාරිභෝගිකයින්ට ද එය වඩා හොඳ අවස්ථාවක් වනු ඇත.”
තවද පාරිභෝගිකයින්ට ද ඔවුන්ගේම කාර්යභාරයක් ඇත. ඔවුන් නාගරික ගොවිපොළවල නිෂ්පාදනය වන දේශීය ආහාර මිලදී ගැනීමට උනන්දු විය යුතු අතර ඒවා ප්රවර්ධනයට ද දායක විය යුතුය.
වර්තමානයේ ගෝලීය කැලරි අවශ්යතාවයෙන් 2%ක් සාගරයෙන් උකහා ගන්නා අතර එයින් ද වැඩි ප්රමාණය මසුන් වේ. එහෙත් වර්තමානය වන විට ගෝලීය වශයෙන් මත්ස්ය නිෂ්පාදනය විශාල වශයෙන් ක්ෂය වීමකට ලක්ව ඇත.
නමුත් ලෝකයේ මෙගා නගරවලින් අටක් පිහිටා ඇත්තේ (සාඕ පාවුලෝ, ෂැංහයි සහ නිව්යෝර්ක් නගරය ඇතුළු) වෙරළ තීරයේ ය. එංගලන්තයේ බ්රික්ස්හැම් හි දීර්ඝ කාලීන වාණිජ ධීවරයෙකු වූ ජෝන් හොල්මියාර්ඩ්ට වඩාත් තිරසාර ප්රෝටීන් විකල්පයක් සොයා ගැනීමට අවශ්ය වූ නිසා ඔහු විකල්පයක් වෙත යොමු විය.
ඔහුගේ සමාගම වන ඕෆ්ෂෝර් ෂෙල්ෆිෂ්, වරාය නගරයේ සිට සැතපුම් හයක් දුරින් බෙල්ලන් වගා කරයි. දිය යට ගොවිපලෙන් ඔහුට වාර්ෂිකව බෙල්ලන් ටොන් 11,023ක් නිෂ්පාදනය කළ හැකිය.
“ දිය යට ගොවිතැන ඔබට ලබා ගත හැකි තරම් පිරිසිදු ගොවිතැන් ක්රමයක්” යැයි ඔහු පවසයි.
“බෙල්ලන් තණකොළ වගෙයි. ඔවුන් මුහුදේ ඇති ස්වාභාවික ආහාර ගනී. අපි කරන්නෙ ඔවුන්ට ජීවත් වෙන්න කොහේ හරි තැනක් තනාදීමයි ”
බෙල්ලන් ආහාරයක් වශයෙන් පෝෂණීය වුව ද (බෙල්ලන් ග්රෑම් 100ක ප්රෝටීන් ග්රෑම් 24ක් අඩංගුවේ) ඔවුන් බැර ලෝහ සහ අනෙකුත් දූෂක ද්රව්ය ඇතුළු අවට ජලයෙහි ඇති සෑම දෙයක්ම ශරීරගත කරයි. මුහුදු ආහාර විශ්වාසදායක හා සෞඛ්ය සම්පන්න විකල්පයක් බවට පත් කිරීම සඳහා අනාගතයේ ජල මාර්ග පිරිසිදු විය යුතුය.
මේ වන විට විවිධාකාරයෙන් ක්රියාත්මක වන නාගරික කෘෂිකර්මාන්තයට වේගයෙන් වර්ධනය වන ආහාර අවශ්යතා සම්පූර්ණ කිරීම සඳහා සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීමට සිදුවනු ඇත.
කෘෂි කර්මාන්තය බුද්ධිමත් හා නිර්මාණශීලී විය යුතු අතර, නිසි ආකාරයේ ගොවිතැන් ක්රමයක් සමඟ පිරිවැය අඩු, ඵලදායී හොඳම නිෂ්පාදනයක් ලබා දිය යුතුය. සමහරවිට නිවසින් බැහැරව ඇතැම් ආහාර අඛණ්ඩව නිෂ්පාදනය කිරීම පවා එයින් අදහස් විය හැකිය.
“කාර්මික ආහාර ක්රමය එක් දැවැන්ත විසඳුමකින් පමණක් විසඳන්නේ නැත” හිල්ඩ්රෙත් පවසයි.
නාගරික කෘෂිකර්මාන්තය යනු වෙනත් විකල්ප ඇති බව පෙන්වීමට ඇති අවස්ථාවයි ”
බී.බී.සී. වාර්තාවකි – සැකසුම – තීක්ෂණ වෙළෙන්එගොඩ
