ලබන සිකුරාදා වන විට ටෙක්සාස් හි හූස්ටන් හි පිහිටි සිය කොන්සල් කාර්යාලය වසා දමන ලෙස එක්සත් ජනපදය චීනයට නියෝග කර තිබේ. බීජිං පාලනය විසින් එක්සත් ජනපදයේ මෙම නියෝගය “දේශපාලන ප්‍රකෝප කිරීමක්” ලෙස විස්තර කර ඇත.
එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය ලේකම් මයික් පොම්පියෝ පැවසුවේ චීනය බුද්ධිමය දේපළ සොරකම් කරන නිසා මෙම තීරණය ගත් බවයි.
එහෙත් චීනයේ විදේශ අමාත්‍යංශයේ ප්‍රකාශක වැන්ග් වෙන්බින් පැවසුවේ එය “අතිශයෝක්තියෙන් යුතු හා අයුක්ති සහගත චෝදනාවක්” බවයි.
නාඳුනන පුද්ගලයින් ගොඩනැගිල්ලේ මළුවේ කඩදාසි පුළුස්සා දැමීමෙන් පසුව මෙම ප්‍රකාශ නිකුත් විය.
එක්සත් ජනපදය හා චීනය අතර කලක සිට ආතතීන් ඉහළ යමින් තිබේ. වෙළඳාම සහ කොවිඩ් වසංගතය මෙන්ම චීනය හොංකොං මත මතභේදාත්මක නව ආරක්ෂක නීතියක් පැනවීම සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ පරිපාලනය බීජිනය සමඟ නැවත නැවතත් ගැටුම් ඇති කර ගෙන තිබේ.
පසුගිය අඟහරුවාදා එක්සත් ජනපද අධිකරණ දෙපාර්තමේන්තුව විසින් කොවිඩ් -19 එන්නත නිපදවන විද්‍යාගාර ඉලක්ක කරගත් හැකර්වරුන්ට චීනය අනුග්‍රහය දක්වන බවට චෝදනා කළේය. එක්සත් ජනපද පර්යේෂණ සමාගම් පිළිබඳ ඔත්තු බැලූ සහ වෙනත් සොරකම් සඳහා රාජ්‍ය නියෝජිතයින්ගේ සහාය ලබා ගත් චීන ජාතිකයන් දෙදෙනෙකුට එරෙහිව චෝදනා ගොනු කර තිබේ.
එක්සත් ජනපදය කොන්සල් කාර්යාලය වසා දමන බව කීවේ ඇයි?
පොම්පියෝ මහතා කියා සිටියේ චීන කොමියුනිස්ට් පක්ෂය “ඇමරිකානු බුද්ධිමය දේපළ පමණක් නොව යුරෝපීය බුද්ධිමය දේපල ද සොරකම් කරන බවයි “
“චීන කොමියුනිස්ට් පක්ෂය හැසිරෙන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව අපි පැහැදිලි අපේක්ෂාවන් තබමින් සිටිමු. ඔවුන් එසේ නොකරන විට, අපි ඇමරිකානු ජනතාව ආරක්ෂා කිරීමට, අපගේ ආරක්ෂාව, අපගේ ජාතික ආරක්ෂාව ආරක්ෂා කිරීමට සහ අපගේ ආර්ථිකය හා රැකියා ආරක්ෂා කිරීමට පියවර ගන්නෙමු.”
ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුව විසින් නිකුත් කළ තවත් නිවේදනයකින්, චීනය “දැවැන්ත නීති විරෝධී ඔත්තු බැලීම් සහ බලපෑම් මෙහෙයුම්” වල යෙදී සිටින බවටත්, “දේශීය දේශපාලනයට” මැදිහත් වූ බවටත්, “අපගේ ව්‍යාපාරික නායකයින්ට බල කිරීම, චීනයේ වෙසෙන චීන ඇමරිකානුවන්ගේ පවුල්වලට තර්ජනය කිරීම සහ තවත් බොහෝ දේ” ගැනත් චෝදනා කළේය.
චීනය නියෝගයට ප්‍රතිචාර දැක්වූයේ කෙසේද?
චීනය මෙම තීරණය “පෙර නොවූ විරූ තීව්‍ර කිරීමක්” ලෙස හැඳින්වීය. නව නියෝගය ගැන නැවත සලකා බලන ලෙස ඔහු එක්සත් ජනපදයෙන් ඉල්ලා සිටියේය.
“යථාර්ථය නම්, චීන හා ඇමරිකානු තානාපති කාර්යාල සහ කොන්සල් කාර්යාල සංඛ්‍යාව සහ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික හා කොන්සියුලර් කාර්ය මණ්ඩලයේ සංඛ්‍යාව අනුව, එක්සත් ජනපදයේ වැඩ කරන චීන නිලධාරීන් සංඛ්‍යාව වැඩිවීමයි‘ වැන්ග් මහතා පැවසීය.
චීන රාජ්‍ය මාධ්‍ය ආයතනයක් වන ග්ලෝබල් ටයිම්ස් පුවත්පත විසින් සිදුකළ ඡන්ද විමසීමකදී ඊට පිළිතුරු දුන් චීන වැසියන් බහුතරය ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ එක්සත් ජනපදයේ නියෝගයට ප්‍රතිචාර වශයෙන් චීනයේ පවත්වා ගෙන යන එක්සත් ජනපද කොන්සල් කාර්යාලය වසා දැමීමට චීන රජය පියවර ගත යුතු බවයි.
එක්සත් ජනපද නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන ආයතන විසින් අත්තනෝමතික ලෙස ප්‍රශ්න කිරීම්, හිරිහැර කිරීම්, පුද්ගලික දේපළ රාජසන්තක කිරීම සහ එක්සත් ජනපදයේ චීන ජාත්‍යන්තර සිසුන් ඉලක්ක කර රඳවා තබා ගැනීම වේගවත් කර ඇති බැවින් විදේශ අමාත්‍යංශය එක්සත් ජනපදයේ චීන සිසුන්ට අනතුරු ඇඟවීමක් කළේය. “.
චීනය සහ එක්සත් ජනපදය අතර ආතතීන් ඇවිස්සීම යනු කුමක්ද?
දැනට බීජිං සහ වොෂිංටන් අතර වහා ඇවිලිය හැකි ගැටුම් ගණනාවක් තිබේ. වඩාත්ම බරපතල ඒවා නම්:
- කොරෝනා : ජනාධිපති ට්‍රම්ප් නැවත නැවතත් Covid-19, 2019 අග දී, වුහාන් වාර්තා කරන ලද පළමු අවස්ථාවල දී, “චීනය වෛරසය” ලෙස සඳහන් කර ඇත. ඔහුගේම බුද්ධි අංශ නිලධාරීන් එය මිනිසා විසින් සාදන ලද හෝ ජානමය වශයෙන් වෙනස් කරන ලද්දක් නොවන බව පැවසුවද, එය චීන රසායනාගාරයකින් ආරම්භ වූවක් බව ඔහු චෝදනා කරයි. ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන් චීන නිලධාරීන් යෝජනා කර ඇත්තේ සාක්ෂි නොමැතිව කොවිඩ් -19 එක්සත් ජනපදයේ ආරම්භ වන්නට ඇති බවයි.
- වෙළඳාම : ට්‍රම්ප් චීනයට අසාධාරණ වෙළඳ භාවිතයන් සහ බුද්ධිමය දේපළ සොරකම් කිරීම පිළිබඳව දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ චෝදනා කළ නමුත් බීජිං හි එක්සත් ජනපදය ගෝලීය ආර්ථික බලවතෙකු ලෙස නැගී සිටීම වැළැක්වීමට උත්සාහ කරන බවට මතයක් පවතී. එක්සත් ජනපදය හා චීනය ආරවුලේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 2018 සිට ටැට් ෆෝ ටැට් තීරුබදු යුද්ධයක නිරත වී ඇත.
- හොංකොං : චීනය විසින් ජුනි මාසයේදී හොංකොං හි නව ජාතික ආරක්ෂක නීතියක් පැනවීම නිසා කලාපයේ මනාප ආර්ථික සැලකීම අවලංගු කිරීමට එක්සත් ජනපදය හේතු විය. ට්‍රම්ප් විසින් අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කළ නිලධාරීන්ට සම්බාධක පැනවීමේ නීතියක් අත්සන් කර තිබේ. එක්සත් ජනපදය සිය දේශීය කටයුතුවලට දැඩි මැදිහත් වීමක් කරන බවට බීජිනය චෝදනා කර ඇති අතර එය පළිගැනීමක් බවට පොරොන්දු විය.
බී.බී.සී වාර්තා ඇසුරිණි
