Inflammatory Bowel Disease – IBS හෙවත් ගිනි අවුලුවන බඩවැල් රෝගය මගින් පාචනය හෝ මලබද්ධය සමඟ උදරයේ වේදනාව සහ කැක්කුම ඇති කරයි. එය ක්‍රියාකාරී ආබාධයක් වන අතර එය කාංසාව හෝ මානසික අවපීඩනය සමඟ සම්බන්ධ විය හැකිය. එයට හේතුව ක්‍රෝන්ගේ රෝගය / Crohn’s Disease හෝ වණ කොලිටිස් / Ulcerative Colitis විය හැකිය.
ක්‍රෝන්ගේ රෝගය බඩවැලේ ඕනෑම කොටසකට බලපාන අතර බඩවැලේ සියලුම ස්ථර වලට බලපායි. බැක්ටීරියා අධික ලෙස වර්ධනය වීම සහ අක්‍රමිකතාව සමඟ ෆිස්ටුල සහ බඩවැල් අවහිරතා ඇති වේ.
වෛද්‍ය විශේෂඥයින් පවසන පරිදි ulcerative colitis මගින් මළපහ තුළ රුධිරය සමඟ පාචනය ඇති වන අතර එය ප්‍රධාන වශයෙන් මහා බඩවැලේ ශ්ලේෂ්මලයට බලපායි. ප්‍රීබියොටික් සහ ප්‍රෝබියොටික් වල බඩවැලේ අසමතුලිතතාවයක් ඇති විය හැකිය. එහිදී පාචනයට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී වඩා හොඳ බලපෑමක් ඇති කිරීම සඳහා සැචරොමයිසස් බෝලර්ඩි, බැසිලස් ක්ලවුසි සහ අනෙකුත් ඒවා ලබා දිය හැකිය.
Blind Loop Syndrome, Volvulu සහ fistulas මගින් බඩවැල්වල බැක්ටීරියා දූෂණය ඇති විය හැකි අතර එමඟින් පාචනය සහ අක්‍රමිකතා ඇති විය හැකිය. මෙම සියලු අක්‍රමිකතා අවස්ථාවන්හිදී බර අඩු වීමක් සිදුවනු ඇත. මාරාන්තික රෝග නිසා රක්තහීනතාවය සහ බර අඩු වීම සමඟ ආමාශ ආන්ත්‍රික රුධිර වහනය ඇති විය හැකිය. මාරාන්තික විය හැකි එන්ටරොක්‍රොමැෆින් සෛල පාචනය, බර අඩු වීම සහ අධි රුධිර පීඩනය පිටවීම ඇති කළ හැකිය.
විටමින් B12 සහ ෆෝලේට් අවශෝෂණය අඩාල වීම නිසා මැක්‍රොසයිටික් හෝ මෙගලොබ්ලාස්ටික් රක්තහීනතාවය ඇති විය හැකිය. ලේ ගැලීමේ අර්ශස් රෝගය නිසා ඇතිවන රක්තහීනතාවය, ගුප්ත ආමාශ ආන්ත්‍රික රුධිර වහනය හේතුවෙන් දරුණු රක්තහීනතාවයට හේතු විය හැකිය. මෙම රෝග සඳහා විශේෂිත කළමනාකරණයක් සහ ඖෂධ ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය වේ.
නිරෝගී බඩවැල් සඳහා උපදෙස්
- පලතුරු ඕනෑ තරම් ආහාරයට ගැනීම
- සංතෘප්ත මේදය වළක්වා ගැනීම
- සත්ව ප්‍රෝටීන් ඇතුළුව ප්‍රමාණවත් ප්‍රෝටීන් ප්‍රමාණයක් ආහාර වේලෙහි අඩංගු සමබර ආහාර වේලක්.
- ආහාරයෙන් සියයට 30ක් පමණ කාබෝහයිඩ්‍රේට් විය යුතුය.
- පැණිරස කෑම, සීනි සහ ක්ෂණික ආහාර සීමා කළ යුතුය.
