ෆේස්බුක් සමාගම එක්සත් ජනපදයේ හිටපු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ ෆේස්බුක් සහ ඉන්ස්ටග්‍රෑම් ගිණුම් වසර දෙකකට අත්හිටුවා තිබෙනවා.
එක්සත් ජනපද කැපිටල් කෝලාහල සම්බන්ධයෙන් ඔහු විසින් කරන ලද උසිගැන්වීම් හමුවේ පසුගිය ජනවාරි මාසයේදී ජනපති ට්‍රම්ප් ගේ ෆේස්බුක් සහ ඉන්ස්ටග්‍රෑම් වෙබ් අඩවි දෙකම දින නියමයක් නොමැතිව තහනම් කර තිබුණා. නමුත් පසුගිය මාසයේ ෆේස්බුක් හි අධීක්ෂණ මණ්ඩලය ට්‍රම්ප්ට දුන් දඩුවම ගැන යළි විමසුමක යෙදී තිබෙනවා.
ට්‍රම්ප්ගේ මෙම ක්‍රියාව “අපගේ නීති දැඩි ලෙස උල්ලංඝනය කිරීමක්” බව ෆේස්බුක් පවසනවා.
මේ සම්බන්ධයෙන් නිවේදනයක් නිකුත් කළ හිටපු ජනපතිවරයා මෙම පියවර පසුගිය වසරේ පැවති ජනාධිපතිවරණයේදී තමාට ඡන්දය දුන් මිලියන සංඛ්‍යාත ජනතාවට අපහාසයක් බව පැවසුවා.
ෆේස්බුක් මෙම පියවර ගෙන ඇත්තේ දේශපාලනඥයන් සමහර අන්තර්ගත මධ්‍යස්ථ නීති වලින් ආරක්ෂා කරන ප්‍රතිපත්තිය අවසන් කරමින් සිටින අවස්ථාවකයි. තවදුරටත් දේශපාලනඥයින්ගේ අදහස් ප්‍රවෘත්තිමය වටිනාකමක් මත පදනම්ව රැවටිලිකාර හෝ අපයෝජන අන්තර්ගතයන් සඳහා අවස්ථාව ලබා නොදෙන බව ෆේස්බුක් සමාගම කියනවා
ට්‍රම්ප්ගේ තහනම 2021 ජනවාරි 7 වන දින සිට (අත්හිටවූ දින සිට) බලපැවැත්වෙන බව ෆේස්බුක් සමාගම විසින් නිකුත් කළ නිවේදනයක සදහන් වුණා.
“ට්‍රම්ප්ගේ ගිනුම් අත්හිටුවීම ගැන අපි දැඩි අවධානයක් යොමු කළෙමු. ඔහුගේ ක්‍රියාවන් අපගේ නීති රීති දැඩි ලෙස උල්ලංඝනය කිරීමක් බව අපි විශ්වාස කරමු. මහජන ආරක්ෂාවට තවමත් බරපතල අවදානමක් ඇති බව අපි තීරණය කළහොත්, අපි යම් කාල සීමාවක් සඳහා සීමාව දීර්ඝ කර එම අවදානම අඩු වන තුරු නැවත ඇගයීමකට ලක් කරන්නෙමු.” එම නිවේදනයේ වැඩි දුරටත් සදහන් වුණා.
ට්‍රම්ප් මහතා ප්‍රතිචාර දක්වා ඇත්තේ කෙසේද?
සිය සේව් ඇමරිකා දේශපාලන ක්‍රියාකාරී කමිටුවෙන් නිකුත් කළ නිවේදනයක ට්‍රම්ප් කියා සිටියේ, “ෆේස්බුක් තීන්දුව වාර්තාගත ලෙස මිලියන 75 ක ජනතාවට අපහාසයකි. මෙම වාරණයෙන් හා නිශ්ශබ්දතාවයෙන් මිදීමට ඔවුන්ට ඉඩ නොදිය යුතුය. අවසානයේදී අපි ජයග්‍රහණය කරන්නෙමු. අපේ රටට මෙම අපයෝජනය තවදුරටත් ඉවසා ගත නොහැක!”
වසර දෙකක තහනම පිළිබඳ දෙවන ප්‍රකාශයකදී ට්‍රම්ප් ෆේස්බුක් නිර්මාතෘවරයාට පහර දුන්නේය.
“ඊළඟ වතාවේ මම ධවල මන්දිරයේ සිටින විට (ඔහුගේ ඉල්ලීම පරිදි) මාක් සකර්බර්ග් සහ ඔහුගේ බිරිඳ සමඟ තවත් රාත්‍රී භෝජන සංග්‍රහයක් නොතිබෙනු ඇත” යැයි හිටපු ජනාධිපතිවරයා පැවසීය.
ෆේස්බුක් හි මෙම පියවර 2024 ජනාධිපතිවරණයට පෙර ට්‍රම්ප් මහතාට නැවත වේදිකාවට පැමිණීමට ඉඩ සලසයි.
බිලියන දෙකකට අධික මාසික පරිශීලකයින් සිටින ෆේස්බුක් වෙබ් අඩවියට අමතරව, ට්විටර්, යූ ටියුබ්, ස්නැප්චැට්, ට්විච් සහ වෙනත් සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවලින් ද ජනවාරි කැරැල්ල සම්බන්ධයෙන් හිටපු ජනපතිවරයාට වාරණ පනවා තිබේ
ෆේස්බුක් හි නව ප්‍රතිපත්තිය කුමක්ද?
නොසන්සුන්තාව හෝ ප්‍රචණ්ඩත්වය අවුස්සමින් තම නීති උල්ලංඝනය කරන දේශපාලනඥයින් මාසයක් සඳහා හෝ වඩාත් බරපතල අවස්ථාවල දී වසර දෙකක් දක්වා අත්හිටුවන බව ෆේස්බුක් පවසයි.
එය පැමිණෙන්නේ හානියක් විය හැකි විභවයක් තිබියදීත්, ප්‍රවෘත්තිමය දේශපාලන කථාවට ඉඩ දීමේ පෙර ප්‍රතිපත්තියක් අහෝසි කිරීමේ උත්සාහයක කොටසක් ලෙස ය.
සිදුවිය හැකි උල්ලංඝනයන් නොතකා, ව්‍යතිරේකයකට සුදුසු යැයි සැලකෙන ලිපි වලට තවමත් ඉඩ දිය හැකි නමුත් ෆේස්බුක් විසින් අනතුරු ඇඟවීමේ ලේබලයක් ලබා දෙනු ඇත. සමාගම තවදුරටත් පවසන්නේ “දේශපාලනඥයින් විසින් පළ කරන ලද අන්තර්ගතයන් වෙනත් ආකාරයකින්” සලකන්නේ නැති බවයි.
“ඒ වෙනුවට, අපි අපගේ ප්‍රවෘත්තිමය යෝග්‍යතා සමතුලිතතා පරීක්ෂණය සියලු අන්තර්ගතයන්ට එකම ආකාරයකින් අදාළ කර ගනිමු. එමඟින් අන්තර්ගතයේ පොදු යහපත වටිනාකම එය අතහැර දැමීමෙන් සිදුවිය හැකි හානියට වඩා වැඩි ද යන්න මැන බලයි.”
ට්‍රම්ප්ගේ මුලික තහනම සුදුසු බව සමාගමේ අධීක්ෂණ මණ්ඩලය සොයා ගත් නමුත් තහනම දින නියමයක් නොමැතිව පැවතීමට කිසිදු තර්කයක් නොමැති බව පිළිගත්තේය.
ෆේස්බුක් විසින් අරමුදල් සපයනු ලබන ස්වාධීන මණ්ඩල සාමාජිකයින් 20 දෙනාට අන්තර්ගතය සම්බන්ධයෙන් තීරණ ගැනීමේ හැකියාව ඇත. සාමාජිකයින් අතර නීති විශාරදයින්, මාධ්‍යවේදීන්, කථන විශේෂඥයින් සහ ඩෙන්මාර්කයේ හිටපු අගමැතිවරයෙක් ද වෙති.
ෆේස්බුක් පාරිභෝගික දත්ත අනිසි ලෙස භාවිතා කර ඇත්ද යන්න පිළිබඳව යුරෝපයේ සහ එක්සත් රාජධානියේ නියාමකයින් පරීක්ෂණ ආරම්භ කරන දිනයේම මෙම නිවේදනය නිකුත් වීම විශේෂත්වයකි.
බී.බී.සී වාර්තාවක් ඇසුරිණි – සැකසුම – තීක්ෂණ වෙළෙන්එගොඩ
