කොරෝන වෛරසයයේ ගෝලීය ව්‍යාප්තිය 2020 මාර්තු 14 වැනි දිනට
ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ නවතම යාවත්කාලීන කිරීම් අනුව කොරෝනා වෛරසය ආදාසනයට ලක්ව ඇති රටවල් සංඛ්‍යාව 120 දක්වා වර්ධනය වී ඇති අතර 5000 කට වැඩි පිරිසක් ජීවිතක්ෂයට පත්ව ඇත.
මේ දක්වා වාර්තාවන සිද්ධීන්ගෙන් බහුතරයක් චීනයේ පවතින අතර, වෛරසය දැන් ගෝලීය වශයෙන්ව ඩා වේගයෙන් ව්‍යාප්ත වෙමින් පවතී. චීනයෙන් පිටත වැඩිම ආසාදන සංඛ්‍යාවක් ඉතාලියෙන් වාර්තා වන අතර ඉරානය, ප්‍රංශය ප්‍රමුඛ රටවල් අතර පවතී.
මෙම සිතියම් සහ ප්‍රස්ථාර මාලාව ඔබට සිදුවන්නේ කුමක්ද යන්න තේරුම් ගැනීමට උපකාරී වේ.
1. වෛරසය පැතිරීම දැන් වසංගතයක්
අන්තර්ජාතික වශයෙන් නව කොරෝන වෛරසය පිළිබඳ දිනපතා තහවුරු වූ රෝගීන්ගේ සංඛ්‍යාව ඉහළ යාම සහ ව්‍යාප්ත වීම ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය (WHO) විසින් එය ගෝලීය වසංගතයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට හේතු වී තිබේ. ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය විසින් යම් කිසි රෝගයක් ‘වසංගතයක්“ ලෙස නම් කරන්නේ යම් රෝගයක් ලෝකයේ බොහෝ ප්‍රදේශවල එකවර පුද්ගලයාට පුද්ගලයාට පහසුවෙන් ගමන් කරන විටය.
2019 දෙසැම්බරයේ හුබෙයි පළාතේ වුහාන් නගරයේ චීනයේ 81,000 ක් පමණ දෙනාට කොරෝන වෛරසය ආසාදනය වූ බව හඳුනාගෙන තිබේ. ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ නවතම සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව, මේ වන විට චීනයෙන් පිටත 61,000 ක් පමණ තහවුරු වී තිබේ.
කෙසේ වෙතත්, ජාත්‍යන්තරව කොරෝන වයිරස ඇති පුද්ගලයින්ගේ සංඛ්‍යාව ඊට වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් යැයි සැලකේ. ඊට හේතුව වන්නේ මෘදු රෝග ලක්ෂණ ඇති බොහෝ අය පරීක්ෂා කර ගණනය කර නොමැති බැවිනි.
චීනයෙන් පසු වැඩිම තහවුරු වූ රෝගීන් සංඛ්‍යාව ඉතාලියෙන් වාර්තා වන අතර එය 17,000 කට වඩා වැඩි අගයකි. ඒ සමග යුරෝපය වසංගතයේ නව “කේන්ද්‍රස්ථානය” බවට පත්ව ඇත. ඉරානය සහ දකුණු කොරියාව ද සැලකිය යුතු ලෙස ව්‍යාප්ත වී ගොස් ඇති අතර පිළිවෙලින් 10,000 සහ 7,900 ක් වාර්තා වී ඇත. වෛරසය පැතිරීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, ලොව පුරා රටවල් එය මන්දගාමී කිරීමට උත්සාහ කරමින් සිටී.
බොහෝ රටවල් වෛරස් ආසාදිත රටවල් සමග කරන ගුවන් ගමන් නවතා දමා, නගර වසා දමා, නිවසේ රැඳී සිටින ලෙස ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටින අතර ප්‍රධාන ක්‍රීඩා හා සමාජ සිදුවීම් අත්හිටුවා ඇත.
ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් සහන අරමුදල් වලින් ඩොලර් බිලියන 50 ක් නිදහස් කරමින් ජාතික හදිසි අවස්ථාවක් ප්‍රකාශයට පත් කර තිබේ. ඔහු යුරෝපීය රටවල්ග 26කට ගුවන් ගමන් තහනම් ද ප්‍රකාශයට පත් කර තිබේ . ෂෙන්ගන් දේශසීමා රහිත සංචාරක ප්‍රදේශයේ සාමාජිකයන් වන සෙනසුරාදා සිට බලාත්මක වූ රටවලින් සංචාරය කරන ඇමරිකානුවන් නොවන අයට මෙම පියවර අදාළ වේ. චීනයට සහ ඉරානයට අයදුම් කරන අයට අමතරව මෙම සීමාවන් තිබේ.
සික්ස් නේෂන්ස් රග්බි තරග ඇතුළුව ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණ සහ ක්‍රීඩා ඉසව් ගණනාවක් අවලංගු කර ඇත.
ගෝලීය ප්‍රතිචාරය වඩා හොඳින් සම්බන්ධීකරණය කිරීම සඳහා, ලෝකයේ ධනවත්ම ආර්ථිකයන්හි නායකයින් වන ජී 7 කණ්ඩායම සඳුදා වීඩියෝ සම්මන්ත්‍රණය හරහා අර්බුද සමුළුවක් පවත්වනු ඇත.
2. චීනයෙන් පිටත වැඩිපුරම වාර්තා වී ඇත්තේ ඉතාලියයි
දකුණු කොරියාව සහ ඉරානය යන රටවල් අභිබවා යමින් ඉතාලිය දැනට චීනයෙන් පිටත වඩාත්ම තහවුරු වී ඇති රෝගීන් සිටී. එහි තහවුරු වී ඇති රෝගීන් 17,600 කට වැඩි සංඛ්‍යාවක් සහ මරණ සංඛ්‍යාව 1,200 ක් පමණ වේ.
ඉතාලි බලධාරීන් විසින් මාර්තු 25 වන දින දක්වා සියලුම වෙළඳසැල්, බාර්, කොණ්ඩා මෝස්තර, ආපනශාලා සහ කැෆේ වසා දමා ඇත. පාසල්, ජිම්, කෞතුකාගාර, රාත්‍රී සමාජශාලා සහ වෙනත් ස්ථාන මේ වන විටත් වසා දමා ඇති අතර, මිනිසුන්ට නිවසේ රැඳී සිටිමින් අත්‍යවශ්‍ය ගමන් සඳහා අවසර ලබා ගැනීමට නියෝග කර ඇත.
බ්‍රිතාන්‍ය එයාර්වේස්, ඊසි ජෙට් සහ රයන්යාර් ඇතුළු ගුවන් සමාගම් ගණනාවක් අප්‍රේල් මස ආරම්භය දක්වා ඉතාලියේ ගුවන් ගමන් අවලංගු කර ඇත.
3. යුරෝපය පුරා සංඛ්‍යා ද ඉහළ යමින් පවතී
යුරෝපීය රටවල් ආසාදන හා මරණවල ඉහළ යාමක් දැක ඇති අතර කලාපය අර්බුදයේ නව කේන්ද්‍රස්ථානය බවට පත්ව ඇත.
ස්පාඤ්ඤයේ 4,000 කට වැඩි සංඛ්‍යාවක් සිටින අතර ප්‍රංශය හා ජර්මනිය මේ වන විට රෝගීන් 3,000 කට වඩා වාර්තා වී තිබේ.
ජර්මනියේ චාන්සලර් ඇන්ජෙලා මර්කෙල් අනතුරු අඟවා ඇත්තේ එහි ජනගහනයෙන් 70% ක් දක්වා – මිලියන 58 ක පමණ ජනතාවකට – කොරෝන වයිරසය වැළඳිය හැකි බවයි. කෙසේ වෙතත්, සමහර ජර්මානු වෛරස් විද්‍යාඥයින් ඉහළ අගයක් ගැන විවාද කරමින්, රෝගීන් 40,000ක නරකම තත්වයක් යෝජනා කරයි.
ස්පාඤ්ඤයේ හදිසි නීතියක් සෙනසුරාදා සිට බලාත්මක වන අතර දිනකට මරණ සංඛ්‍යාව 50% කින් පමණ 120 දක්වා ඉහළ ගොස් තිබේ. අගමැති පේද්‍රෝ සාන්චෙස් පැවසුවේ ලබන සතියේ රෝගීන් සංඛ්‍යාව 10,000 ඉක්මවා යා හැකි බවයි.
එක්සත් රාජධානියේ, රෝගීන් 800 ක් පමණ සිටින විට, ඉහළ උෂ්ණත්වයක් හෝ නව, නිරන්තර කැස්සක් ඇති අයට සතියකට ස්වයං හුදකලා වීමට රජය පවසා ඇත්තේ එහි ප්‍රතිචාරය වේගවත් වන විට ය.
එක්සත් රාජධානිය වෛරසය පැතිරීම ප්‍රමාද කිරීම අරමුණු කරගත් උපක්‍රම වලට මාරු වී ඇත
4. චීනයේ තවමත් වැඩිම රෝගීන්
චීනයේ
චීනයේ සමස්ත කොරෝන වෛරස් රෝගීන්ගේ සංඛ්‍යාව ජනවාරියේ සිට ඉහළ යමින් පවතින නමුත් මෑත දිනවල එය ස්ථාවර වෙමින් පවතී. ඕනෑම රටක වැඩිම තහවුරු වූ රෝගීන් සංඛ්‍යාවක් සිටින රට වන අතර ගෝලීය රෝගීන් 142,000 න් 81,000 ක් පමණ වාර්තා වේ.
ගුවන් ගමන් අවලංගු කිරීම, පාසල් හා සේවා ස්ථාන වසා දැමීම සහ සමහර නගරවලට අගුලු දැමීමට නියෝග කිරීම ඇතුළු ආසාදන අවම කිරීම සඳහා රජයේ සහ ප්‍රාදේශීය නිලධාරීන් දැඩි සීමාවන් පනවා තිබේ.
විදේශිකයින්වැ හරහා රෝගය පැතිරීම වැළැක්වීම සඳහා ඇතැම් රටවල් දැන් සංචාරක සීමාවන් දැඩි කරමින් සිටින අතර, එබැවින් බීජිං අගනුවරට පැමිණෙන සියලුම ජාත්‍යන්තර සංචාරයන් සති දෙකක් සඳහා නිරෝධායනය කිරීමට සිදුවනු ඇත.
බී.බී.සී වාර්තාවක් අසුරිණි – සකස් කළේ – තුෂාධවි
