ජාත්යන්තර ශ්රේණිගත කිරීම් ඒජන්සිය වන ෆිච් (Fitch ) විසින් සිය ඩොලර් බිලියන 26 ක විදේශ ණය මත ස්වෛරීත්වය පැහැර හැරීමක් පිළිබඳ වැඩි වන බිය හේතුවෙන් මුදල් හිඟ ශ්රී ලංකාව සෙනසුරාදා “CC” දක්වා පහත හෙළා ඇතැයි ප්රංශ පුවත් සේවය / AFP වාර්තා කරයි.
විදේශ විනිමය අර්බුදය කොවිඩ් වෛරස් වසංගතයෙන් තව දුරටත් පීඩාවට පත් වීම නිසා මෙම වසරේ තුන්වන කාර්තුවේදී ශ්රී ලංකාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය සියයට 1.5 ක හැකිලීමක් වාර්තා කිරීමෙන් දිනකට පසුව මෙම පහත වැටීම සිදු විය.
නොවැම්බර් අගදී ශ්රී ලංකාවේ විදේශ සංචිත ඩොලර් බිලියන 1.58 දක්වා පහත වැටීම නිසා “ඉදිරි මාසවලදී ණය පැහැර හැරීමේ සිදුවීමක සම්භාවිතාව වැඩි වීමේ” අදහස පහත වැටීමෙන් පිළිබිඹු වන බව ෆිච් පැවසීය.
“නව බාහිර මූල්ය ප්රභවයන් නොමැති විට 2022 සහ 2023 දී රජයට එහි බාහිර ණය බැඳීම් සපුරාලීම දුෂ්කර වනු ඇතැයි අපි විශ්වාස කරමු,” ඒජන්සිය නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේය.
මිලියන 21 ක ජනතාවක් සිටින ශ්රී ලංකාවට ප්රාග්ධන ගලා ඒමේ සුළු දියුණුවක් සමඟ 2022 ජනවාරි මාසයේදී ඩොලර් මිලියන 500ක් සහ 2022 ජූලි මාසයේදී ඩොලර් බිලියන 1.0ක ජාත්යන්තර ස්වෛරී බැඳුම්කර දෙකක් ආපසු ගෙවීමට සිදු වන බව ද එහි සඳහන් විය.
ලබන වසර සඳහා මූලික සහ පොලී ඇතුළුව විදේශ මුදල් ණය සේවා ගෙවීම් ඩොලර් බිලියන 6.9ක් හෝ 2021 නොවැම්බර් වන විට දිවයිනේ නිල සංචිත දළ ජාත්යන්තර සංචිතවලින් සියයට 430 කට සමාන වේ.
“2022 සිට 2026 දක්වා පොලී සහ මූලික ඇතුළුව සමුච්චිත විදේශ මුදල් ණය සේවාව ඩොලර් බිලියන 26 ක් පමණ වේ,” ෆිච් පැවසීය.
දිවයිනේ සංචාරක කර්මාන්තය මත යැපෙන ආර්ථිකය වසංගතයෙන් පීඩාවට පත් වූ අතර බලධාරීන් ආහාර, ඉන්ධන සහ ඖෂධ ඇතුළු හිඟයක් ඇති කරමින් පුළුල් ආනයන තහනමක් සමඟ විදේශ විනිමය සංචිත පහත වැටීමට ප්රතිචාර දැක්වූහ.
මෙම අර්බුදය නිෂ්පාදන හා සේවාවලට බලපාන පරිදි ව්යාප්ත වී ඇති අතර කෘෂි රසායන ආනයනය තහනම් කිරීම හේතුවෙන් කෘෂිකර්මාන්තය ද දැඩි ලෙස පීඩාවට පත්ව ඇත.
දෙවන කාර්තුවේදී ශ්රී ලංකාවේ ආර්ථිකය සියයට 12.3 කින් වර්ධනය වී ඇති නමුත් දින 41ක ඇඳිරි නීතිය පැනවීමට බල කළ තුන්වන ආසාදන රැල්ල සේවා සහ කර්මාන්තවලට දැඩි ලෙස බලපා ඇති බව ජනලේඛන හා සංඛ්යා ලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව පසුගිය සිකුරාදා ප්රකාශ කළේය.
නොවැම්බර් අග වන විට එහි විදේශ සංචිත ඩොලර් බිලියන 1.58 ක් වූ අතර එය වසර දෙකකට පෙර ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ රජය භාර ගන්නා විට ඩොලර් බිලියන 7.5ක් විය.
ආනයනය සඳහා මුදල් සැපයීම සඳහා වාණිජ බැංකු ඩොලර් හිඟ වූ බැවින් සුපිරි වෙළඳසැල්වල කිරිපිටි, සීනි, පරිප්පු, ටින් මාළු සහ සහල් වැනි ප්රධාන ආහාර ද්රව්ය සලාක කර ඇත.
මහ බැංකුව විදේශ මුදල් සඳහා ආයාචනා කර ඇත, විදේශ සංචාර වලින් ආපසු පැමිණීමෙන් පසු මිනිසුන්ට ලිහිල් වෙනස්කම් පවා තිබිය හැකිය, රජය මංමුලා සහගත ලෙස ඩොලර් සොයමින් සිටී.
නිල විනිමය අනුපාතවලට වඩා දෘඪ මුදල් සඳහා ඉහළ මිලක් ලබා දෙන අවිධිමත් මුදල් මාරු කරන්නන්ගේ ගිණුම් අත්හිටුවන බවට බැංකු නියාමකයා අනතුරු අඟවා ඇත.( AFP )